विद्युतीय नक्शा अनिर्वाय रुपमा लागु गर्नुपर्दछ
- प्रकाशित मिति : Wed-26-Feb-2020
- - भरत प्रसाद लामिछाने ,अध्यक्ष, विद्युतीय व्यवसायी संघ, चितवन
विद्युतीय व्यवसायी संघ चितवन विद्युतीय व्यवसायीहरुको हकहितका लागि स्थापना भएको संघ हो । वि.स २०६६ सालमा स्थापना भएको यस संघले व्यवसायीहरुको हकहितका लागि, व्यवसायीहरुको क्षमता अभिवृद्धिका लागि थुप्रै कार्यक्रमहरु सञ्चालन गर्दै आएको छ भने संघमा आवद्ध व्यवसायीहरु समस्यामा पर्दा सहयोग पनि गर्दै आएको छ । संघले व्यवसायीहरुलाई मध्यनजर गर्दै विद्युत व्यवसायी बचत तथा ऋण सहकारी संस्था समेत सञ्चालनमा ल्याएको छ । संघले व्यावसायिक हितका लागि मात्र नभई सामाजिक कार्यमा पनि उत्तिकै सक्रिय भूमिका निर्वाह गर्दै आएको छ । भूकम्प, बाढी पहिरो जस्ता प्राकृतिक विपत्तिमा संघले प्रभावितहरुलाई राहत वितरण गर्दै आएको छ भने वृद्ध, वृद्धा तथा अनाथ बालबालिकाहरुलाई पनि सहयोग गर्दै आएको छ । व्यावसायिक हित तथा सामाजिक क्षेत्रमा संघले गर्दै आएका कार्य प्रशंसनिय छन् । यसैबीच संघको अवस्था, महासंघले गरेका कार्य, व्यवसायीहरुको अवस्था लगायत विषयमा संघका अध्यक्ष भरत प्रसाद लामिछाने सँग विद्युत संसार साप्ताहिकका भीमलाल श्रेष्ठले गरेको कुराकानीको सम्पादित अंश :
विद्युतीय व्यवसायी संघ चितवनका बारेमा बताईदिनुहोस् न ।
विद्युतीय व्यवसायीहरुको हक अधिकारका लागि काम गर्दै आएको विद्युतीय व्यवसायी संघ चितवन वि.स २०६६ सालमा स्थापना भएको हो । स्थापनाका समय देखि नै संघले व्यावसायिक हित सँगसँगै सामाजिक कार्यमा पनि सक्रिय भूमिका निर्वाह गर्दै आएको छ । यस संघ नेपाल विद्युतीय व्यवसायी महासंघको संस्थापक सदस्य समेत रहेको छ ।
यस संघको कार्य क्षेत्र र सदस्य संख्या कति रहेका छन् ? सोको बारे बताईदिनुहोस् न ।
यस संघको कार्यक्षेत्र चितवन जिल्लाभर नै रहेको छ । चितवन जिल्लाभर रहेका विद्युतीय व्यवसायीहरुलाई हामीले संघमा आवद्ध गराउँदै व्यवसायीहरु लाई एकिकृत गराउने कार्य गर्दै आएका छौ । हामीले प्यान भ्याटमा विद्युत व्यवसाय दर्ता भएका व्यवसायीहरुलाई मात्रै सदस्यता प्रदान गर्दै आएका छौ । हाल चितवन जिल्लाभरका २ सय ३६ जना भन्दा बढी विद्युतीय व्यवसायीहरु संघमा आवद्ध छन् ।
यस संघमा आवद्ध हुनका लाागि कस्ता प्रक्रियाहरु पुरा गर्नुपर्दछ ?
संघमा आवद्ध हुनका लागि विद्युतीय व्यवसाय प्यान वा भ्याटमा अनिर्वाय दर्ता भएको हुनुपर्दछ । प्यान वा भ्याटमा दर्ता भएका व्यवसायीहरुलाई मात्र हामीले संघमा सदस्यता प्रदान गर्ने गरेका छौ । संघकम सदस्यता लिनका लागि नयाँ सदस्य शुल्क रु १५ सय र सदस्य नवीकरणका लागि एक हजार रुपैयाँ शुल्क लिने गरेका छौ ।
संघलाई अगाडि बढाउन कस्ता योजनाहरु ल्याउनु भएको छ ? यसको बारे बताईदिनुहोस् न ।
विद्युतीय व्यवसायीहरुको हक हित तथा अधिकारका लागि यस संघको स्थापना भएको हो । हामीले व्यवसायीहरुलाई आवश्यक सहयोग संघ मार्फत गर्दै आएका छौ । संघलाई अझै माथि लैजानका लागि हामीले संघको आनै भवन निर्माण गर्न जग्गा खरिद गर्ने योजनामा छौ, त्यस्तै अगामी वर्षको क्यालेण्डर प्रकाशन गर्ने योजनामा छौ, क्यालेण्डर प्रकाशन वापत उठेका केही रकम सामाजिक कार्यमा लगाउने समेत हाम्रो योजना रहेको छ ।
यस संघ अन्य जिल्ला संघ भन्दा आर्थिक रुपमा सबल देखिन्छ, यसको प्रमुख कारण के होला ?
एकै प्रकृतिको कारोबार गर्ने समुह नै संघ हो । संघ सामाजिक कार्यमा अघि बढ्ने संस्था हो । हाम्रो यस संघ आर्थिक रुपमा केही सबल हुनुका पछाडि संघमा आवद्ध सदस्यहरु बीचको एकता नै हो । यस संघको नाफा आर्जन गर्ने आयस्रोत छैन । हामी सफल हुँदै जानुका पछाडि कार्यसमितिको एकता नै कारण हो । हामीले संघलाई आर्थिक रुपमा सबल बनाउनका लागि च्यारेटी सो गर्ने योजनामा छौ ।
संघ मार्फत यहाँहरुले विद्युत सहकारी संस्था खोल्नु भएको छ, यसले विद्युतीय व्यवसायी क्षेत्रमा कस्तो सहयोग पुर्याउ“दछ ?
हामीले विद्युतीय व्यवसायीहरुको हकहित सँगै व्यावसायिक सहजतका लागि विद्युत सहकारी संस्था स्थापना गरेका हौँ । नेपाल विद्युतीय व्यवसायी महासंघले समेत नगरेको यस्ता कार्य हामीले गर्दै आएका छौ । यस सहकारी संस्थामा संघमा आवद्ध सबै सदस्यहरुको सहभागिता रहेको छ । यसले विद्युतीय व्यवसायीहरुलाई सहयोग पु¥याएको छ भन्नेमा म आश्वस्त छु ।
महासंघमा आवद्ध जिल्ला संघहरु र विद्युतीय व्यवसायी संघ चितवन बीच कस्तो सम्बन्ध रहेको छ ?
नेपाल विद्युतीय व्यवसायी महासंघमा हाम्रो संघ सहित देशभरका २२ वटा विद्युतीय व्यवसायी संघ आवद्ध रहेको छ । देशको मध्य भागमा पर्ने यस जिल्ला संघ महासंघमा आवद्ध सम्पूर्ण जिल्ला संघहरुसँग मित्रवत व्यवहार गर्दै आएका छौ । हाम्रो संघ र अन्य जिल्ला संघ बीच कुनै पनि विषयमा दुईमत छ जस्तो मलाई लाग्दैन ।
नेपालमा विभिन्न मुलुकबाट विद्युतीय सामग्री आयात हुन्छ, चितवन जिल्लामा बाह्य मुलुकबाट विद्युतीय सामग्री आयात गर्ने व्यवसायीको संख्या कति रहेको छ ?
नेपालमा विभिन्न मुलुकबाट विद्युतीय सामग्रीहरु आयात हुने गर्दछ । विशेषगरी सबै भन्दा बढी विद्युतीय सामग्री आयात हुने स्थान काठमाण्डौ नै हो । विद्युतीय सामग्री आयातकर्ता धेरै जसो काठमाण्डौमा नै रहेका छन् यद्यपि हाल पोखरा, चितवन, रुपन्देही, विरगञ्ज लगायत देशका प्रमुख शहरहरुमा पनि आयातकर्ताहरु रहेका छन् । चितवन जिल्लामा आयातकर्ताको संख्या यति नै छ भन्ने एकिन तथ्याङ्क त छैन । यद्यपि १० देखि १५ जना आयातकर्ता रहेको पाउन सक्छौ ।
जिल्ला संघलाई अघि बढाउन महासंघको भूमिका कस्तो रहन्छ ? यसको बारेमा बताईदिनुहोस् न ।
महासंघ विद्युतीय व्यवसायीहरुको छाता संगठन हो । देशभर छरिएर रहेका विद्युतीय व्यवसायीहरुलाई एकिकृत गराउने तथा व्यवसायीहरुको हकहितका लागि महासंघले कार्य गर्दै आएको छ । जिल्ला संघहरुको सहभागितामा नै महासंघको स्थापना भएको हो । जिल्ला संघलाई अगाडि बढाउन महासंघको महत्वपूर्ण भूमिका रहन्छ । महासंघले ल्याएका कार्यक्रमलाई सफल बनााउन समन्वयकारी भूमिका निर्वाह गर्दै हामी अघि बढ्छौ ।
विद्युतीय व्यवसायीहरु सरकारले निर्धारण गरेको करको मारमा पर्दै आएको छ भन्ने सुनिन्छ नि, यसमा तपाई के भन्नु हुन्छ ?
विद्युतीय व्यवसायीहरु सरकारले निर्धारण गरेको करको मारमा पर्दै आएका छन् । व्यवसायीहरुले व्यावसायिक कर, घरवहाल कर जस्ता करहरु तिर्नु पर्ने हुँदा व्यवसायी दोहोरो करमा पर्दै आएका हुन् । यसको अन्त्यका लागि महासंघले आवश्क पहल गर्नुपर्दछ ।
विद्युतीय व्यवसायी र इलेक्ट्रिसियन बीच कस्तो सम्बन्ध रहन्छ ?
विद्युतीय व्यवसायी र इलेक्ट्रिसियन एक अर्काका परिपुरक जस्तै हुन् । हरेक विद्युत व्यवसायीका इलेक्ट्रिसियन हुने गर्दछ । त्यस्तै इलेक्ट्रिसियनहरुको पनि छुट्टै संघ रहेको छ । इलेक्ट्रिसियन संघ स्थापनाका समयमा सक्रिय देखिएको भए पनि पछिल्लो समय त्यति सक्रिय रहेको पाएका छैनौ । हामी इलेक्ट्रिसियन संग सहकार्य गरी इलेक्ट्रिसियनहरुलाई ऊर्जा दिने काम गर्दछौ ।
घर निर्माण गर्दा विद्युतीय नक्शा अनिर्वाय गर्नु पर्ने विषयलाई यस संघले कसरी लिदै आएको छ ?
घर निर्माण गर्नु पूर्व जसरी नक्शा बनाइन्छ त्यसरी नै हाउस वायरिङ्ग गर्नु पूर्व विद्युतीय नक्शा अनिर्वाय रुपमा बनाउनु पर्दछ । सम्भावित विद्युतीय दुर्घटनाबाट हुन सक्ने क्षतिको न्यूनिकरणका लागि तथा कामको सहजताका लागि विद्युतीय नक्शा अनिवार्य रुपमा लागु गर्नुपर्दछ । हामीले यस संघका निवर्तमान अध्यक्ष शशिधर जैसी लामिछानेको समयमा नै हामीले भरतपुर महानगरपालिकामा विद्युतीय नक्शा अनिवार्य गराउनका लागि पहल गर्दै आएका छौ । जसरी नक्शा विना महानगरपालिकाले घर तथा भवन निर्माणको स्वीकृति दिदंैन त्यसरी नै विद्युतीय नक्शा विना हाउस वायरिङ गर्न स्वीकृत दिनु हुँदैन भन्ने प्रस्ताव हामीले महानगरसँग गरेका छौ । यद्यपि सो प्रस्ताव पास भएको छैन यसका लागि हामी महानगरसँग फेरी छलफल गर्न जाने छौ ।